Gần đây, không ít lần chúng ta nghe đến nhiều khái niệm “bạo hành” trên báo chí hay mạng xã hội. Bạo hành thường được biết đến với những thương tích, vết bầm tím trên cơ thể do bạo lực về mặt thể chất. Tuy nhiên, bạo hành không chỉ tồn tại ở mặt thể chất, mà còn cả về mặt tinh thần. 

Bạo hành tinh thần hay bạo hành cảm xúc là một dạng bạo hành thụ động, nhẹ nhàng và lặng lẽ và người bạo hành không có một hành động mang tính vật lý nào tác động đến thể xác người bị bạo hành. Chính vì quá lặng lẽ và kín đáo mà nó thường bị bỏ qua và lẩn khuất trong đời sống. Bạn rõ ràng thấy được điều “bất ổn” trong mối quan hệ của mình nhưng lại chẳng thể gọi tên và chỉ ra được đó là gì. 

Tôi có đang bị bạo hành tinh thần không?

Nếu bạn từng cảm thấy lép vế, tự ti hay sợ sệt khi đối diện với người yêu? Đối phương hay lờ đi và coi thường ý kiến của bạn? Kiểm soát việc bạn đi đâu làm gì gần như mọi lúc và hay tỏ ra ghen tuông vô cớ? Thường xuyên cô lập bạn và chiến tranh lạnh?… Nếu bạn đang gặp phải những điều này, hãy xem xét những dấu hiệu của sự bạo hành tinh thần:

• Thao túng và kiểm soát bạn bằng cách khiến bạn cảm thấy tội lỗi.
• Cô lập bạn với những người khác bằng cách chỉ trích hoặc chế giễu bạn bè, gia đình và đồng nghiệp của bạn.
• Kiểm soát và đưa ra những yêu cầu vô lý cho bạn.
• Nghi ngờ mọi điều bạn nói và luôn cố gắng chứng minh bạn sai.
• Bác bỏ cảm xúc của bạn bằng cách áp đặt bạn nên cảm thấy như thế nào.
• Không tôn trọng bạn và coi bạn như vật sở hữu hoặc tài sản.
• Loại bỏ các yêu cầu, mong muốn và nhu cầu của bạn và cho đó là vô lý hoặc không xứng đáng.
• Không hài lòng cho dù bạn cố gắng thế nào hay bạn cống hiến bao nhiêu.

Tuy nhiên, việc nhận ra rằng mình đang bị bạo hành tinh thần là một việc rất khó, nhất là khi kiến thức về nó chưa được phổ biến và nạn nhân bị thao túng cảm xúc một cách tinh vi bởi kẻ bạo hành. 

Vì sao cô ấy không lên đỉnh khi quan hệ? - 5 loại cực khoái của phụ nữ

Bạo hành tinh thần (bạo hành cảm xúc) và sự ghen tuông

Trên thực tế, ranh giới giữa bạo hành tinh thần và mâu thuẫn xung đột hằng ngày trong mối quan hệ tình cảm rất mỏng manh và dễ khiến cho người trong cuộc không nhận ra được cảm xúc của mình đang bị thao túng. Đối tượng bị “bạo hành tinh thần” phần lớn là phụ nữ vì tâm lý không đủ mạnh mẽ và thiên hướng tự nhiên của họ là bao dung và hy sinh, trong tình cảm họ là người luôn muốn cho đi. Ngoài ra một số còn chịu ảnh hưởng sâu sắc của việc đề cao vai trò của đàn ông trong gia đình.

8 chủ đề bạn nên thảo luận trước khi kết hôn

Kẻ thao túng thường nhân danh tình yêu khiến cho đối phương bị lu mờ và khó khăn để thoát khỏi sự vây hãm ấy. Và điều tồi tệ nhất là những loại kịch bản này xuất hiện rất nhiều trong phim ảnh, ca nhạc, tiểu thuyết, v.v.. Quan trọng hơn, truyền thông vẫn còn lãng mạn và kịch tính hóa những hành vi bạo hành tâm lý, gán cho nó những danh xưng đẹp đẽ là tình yêu “ngông cuồng” hay “mãnh liệt” và “bất chấp”... gây ảnh hưởng lớn đến cách xã hội chúng ta nhìn nhận về sự lạm dụng tinh thần.

Hơn nữa, như chúng ta thường nghe mọi người nói rằng -“yêu thì mới ghen”. Đây trở thành một phương pháp để những kẻ lạm dụng che đậy ý định kiểm soát của họ - vì vài biểu hiện của bạo hành tinh thần khá giống với các biểu hiện của sự ghen tuông. Chẳng hạn như muốn trở thành người duy nhất trong mắt bạn, không muốn người yêu mình quan tâm một ai khác... Họ sử dụng sự ghen tuông như một dấu hiệu của tình yêu và ngăn cản nạn nhân có cơ hội ở bên người khác.

Thế nhưng phải làm rõ hai điều này chỉ giống nhau ở bề nổi, còn về động cơ thì hoàn toàn trái ngược nhau. Ghen là vì tình yêu, thì bạo hành tinh thần đến từ sự thao túng ý chí. Mục đích của nó là khiến nạn nhân tuân theo các yêu cầu của họ.

8 Hội nhóm cô dâu Việt để bạn tham khảo cho đám cưới của mình

Tác hại của lạm dụng tinh thần

Bạo hành tinh thần xảy ra với một mục đích duy nhất: có được quyền lực trên người còn lại; thao túng và kiểm soát đối phương theo ý muốn riêng của họ. Nó không phải một cú đấm mạnh mẽ mà như một mũi kim nhỏ bé nhưng sắc nhọn đâm từng chút từng chút vào tâm hồn bạn mỗi ngày, với tình trạng không có đối thoại, chiến tranh lạnh, ức chế tâm lý, tổn thương tinh thần ở mức nghiêm trọng hơn rất nhiều. Lâu dần đem lại những cảm xúc tiêu cực như thất bại, tội lỗi, sợ hãi, ghét bỏ chính mình, tuyệt vọng và cô đơn, nghiêm trọng hơn là dẫn đến trầm cảm. 

Tips duy trì hạnh phúc cho cặp đôi trong thời kỳ Covid-19.

“Love is pain-free” - tình yêu thật sự là không đem lại tổn thương cho nhau

Nói rằng tình yêu không đớn đau không có nghĩa là tình yêu không có giận hờn hay hiểu lầm, mà một mối quan hệ lãng mạn lành mạnh sẽ không bao giờ “đầy kịch tính” hay khiến chúng ta phải tự hủy hoại bản thân và luôn ngờ vực chính mình. Tình yêu có thể được định nghĩa bởi nhiều cách khác nhau, nhưng đều có chung một mẫu số. Đó là tình yêu thực sự sẽ khiến bạn cảm thấy hạnh phúc, yêu bản thân, yêu người ấy, và đồng thời cũng được tôn trọng, tự do, chứ không phải luôn tổn thương lẫn nhau.